[#zwojtkowejbiblioteczki] Rok 2023 w książkach dla dzieci i młodzieży - wybór mamy i Wojtka

 

zaczytASowy blog to miejsce, gdzie znajdziecie książki dla dorosłych i dla dzieci. Tym bardziej że czytanie tych drugich sprawia mi nie mniejszą przyjemność niż sięganie po lektury właściwe mojemu wiekowi. Literatura dziecięca wszak była moim konikiem jeszcze przed pojawieniem się na świecie Wojtka. Nic więc dziwnego, że podwójną przyjemność sprawia mi nasze wspólne czytanie i możliwość rozmowy o książkach. Tradycyjnie więc książki dla dzieci i młodzieży otrzymają swoje własne podsumowanie i dwie topki - tę wybraną przez Wojtka i moje rekomendacje.

Co ważne, uznałam, że w tym podsumowaniu znajdą się książki dla dzieci i młodszej młodzieży, czyli te wpisujące się w grupę określaną jako middle-grade. Young adult włączę do podsumowania książek "dorosłych", tym bardziej że są tam wydawane tytuły, na które dla Wojtka jest jeszcze za wcześnie lub które na ten moment zupełnie by go nie zainteresowały. Bo choć nie zawsze czytamy z Wojtkiem to samo, to jednak w podsumowaniu wybieramy pozycje z puli, która może zainteresować rówieśników Wojtka lub młodszych.

Wiele książek nieustająco polecamy, zwłaszcza gdy nas ktoś pyta, ale myślę, że nasze topki, także te z poprzednich lat, bo powstają od 2018 roku (znajdziecie je na blogu: rok 2018, rok 2019, rok 2020, rok 2021, rok 2022), same w sobie są gotową listą rekomendacji dla wszystkich zainteresowanych. 

Najlepsze książki dla dzieci

wybór Wojtka

W tym roku Wojtkowi daleko do rekordowych wyników, jakie osiągnął w poprzednich latach, ale prawda jest taka, że i nauki coraz więcej, i zintensyfikowały się treningi i ligowe mecze, więc na lektury pozostaje coraz mniej czasu. Nadal jednak uważam, że 33 przeczytanie książki to więcej niż 0 i fakt, że sięga po nie z przyjemnością jest dla mnie największą radością. Wierzę, że zasiane za młodu ziarno zaprocentuje, a najważniejsze to czytanie bez presji. A teraz pora na topkę, powstałą całkowicie bez mojej ingerencji.

Miejsce 8.

Serię książek o Minecrafcie wydawaną przez Muzę oboje lubimy od lat i niejednokrotnie dyskutowaliśmy o tym, które tytuły są najlepsze. Jestem pod wrażeniem, jak różnorodne i świetne historie w jej ramach powstają. Osadzone w świecie popularnej gry, ale uniwersalne w przekazie. Wcale nie dziwi mnie więc obecność kolejnego tomu w zestawieniu Wojtka. Zatem pierwsza rekomendacja: 

Matt Forbeck, Minecraft Dungeons. Narodziny arcyzłosadnika, Muza.

Miejsce 7.

Kocham Star Wars w każdej postaci i ogromnie cieszy mnie, że przeszła w genach na Wojtka. Od lat wspólnie oglądamy filmy, a w tym roku młody wziął się za wyczytywanie tych książek z uniwersum, które mamy w domu (nie ma ich wiele, bo ja korzystałam ze zbiorów bibliotecznych). I oto proszę, jedna z przeczytanych trafiła do topki. I wcale się nie dziwię, bo to świetna historia. 

Chuck Wendig, Star Wars. Koniec i początek: Kres imperium, Uroboros.

Miejsce 6.

Recenzja tej książki pojawiła się na blogu całkiem niedawno, bo czytałam ją ledwie przed świętami. A Wojtek pochłonął właściwie w dwa wieczory. Ale w końcu Harari ma dar opowiadania o historii i mechanizmach, które ukształtowały naszą rzeczywistość jak nikt inny. No i te ilustracje! 

Yuval Noah Harari, Niepowstrzymani 2. Dlaczego świat nie jest sprawiedliwy, Wydawnictwo Literackie.

Miejsce 5.

Czy ten wybór muszę komentować? Przecież za każdym razem powtarzam, że biografie piłkarzy pisane przez Yvette Żółtowską-Darską to dla Wojtka produkt pierwszej potrzeby i czytamy każdą, każdą jej książkę. I choć Messiego mieliśmy już w starszym wydaniu, to i uzupełnione zostało przeczytane od deski do deski. 

Yvette Żółtowska-Darska, Jacek Sarzało, Wydarzyło się naprawdę. Messi, SQN.

Miejsce 4.

Tu właściwie mogę napisać dokładnie to samo. Tyle że Haaland wyżej niż Messi. Ciekawe, czy jakby bohaterem był bramkarz, to byłoby pierwsze miejsce w zestawieniu :-D 

Yvette Żółtowska-Darska, Jacek Sarzało, Wydarzyło się naprawdę. Haaland, SQN.

Miejsce 3.

Kolejna część kolejnej ulubionej serii książkowej. Szkoła szpiegów nieustająco nas bawi, a z tomu na tom jest coraz lepsza i wciąż ekscytująco śmieszna. To jedna z tych serii, na które się czeka z niecierpliwością. A najnowsza część w kilku momentach była bardzo zaskakująca. 

Stuart Gibbs, Szkoła szpiegów. Kierunek: Meksyk, Agora dla dzieci.

Miejsce 2.

Gibbs, którego Szkołą szpiegów tak się zaczytujemy, rozpoczął nową, nad wyraz udaną serię. Akcja rozgrywa się w kosmosie, ale mamy tu też całkiem poważne śledztwo prowadzone przez bystre dzieciaki. W moim odczuciu książka detronizuje szpiegów (o ile będzie się ciekawie rozwijać) i jak widać Wojtek sądzi podobnie. 

Stuart Gibbs, Śledztwo w kosmosie, Agora dla dzieci.

Miejsce 1.

Tu - zero zaskoczenia. Gdy widziałam, jaki Wojtek pochłania kolejne tomy Pięciu królestw, wiedziałam, że to będzie podium. I nie myliłam się. Bo autor Baśnioboru pisze świetnie, a ta seria jest fenomenalnie przemyślana. I jest nierozdzielną całością, więc 5 tomów swobodnie można postawić obok siebie. 

Brandon Mull, Pięć królestw, Wilga.

Najlepsze książki dla dzieci

wybór mamy

W tym roku w moje ręce wpadło naprawdę dużo wspaniałych książek dla dzieci i młodszych nastolatków. Wiele mi się podobało, ale też sporo chwyciło za serce czy urzekło. Dzięki uprzejmości cudownego Wydawnictwa Dwukropek 18 świetnych pozycji mogliśmy objąć patronatem, jeśli więc wypatrzycie gdzieś nasze logo, to wiedzcie, że tę książkę z dumą polecam. Same patronaty mogłyby wypełnić dużą część topki, musiałam więc bardzo długo rozmyślać, co powinno do niej trafić, co mogłoby w pierwszej kolejności otrzymać znaczek "Must read wg zaczytASów". Kilka książek, które gorąco polecam, nie zmieściło się w ścisłej czołówce, ale o ich jakości niech świadczą recenzje, które znajdziecie na blogu oznaczone jako #zwojtkowejbiblioteczki. 

A teraz czas na ranking:

Miejsce 10.

Literatura skandynawska w swym najlepszym wydanie - nieoczywista historia bez tematów tabu, bez wygładzania kantów i lukrowania rzeczywistości. Pokazuje bez przesadnego dydaktyzmu, że pieniądze szczęścia nie dają, a niezdrowa rywalizacja może wypaczyć sens każdej inicjatywy. Jest tu wiele postaw i ciekawych sytuacji, a wszystko opowiedziane z bolesną szczerością, w sposób czytelny i zrozumiały. Zaskoczyła mnie ta książka i zapadła w pamięć.

Arnfinn Kolerud, Milion dobrych uczynków, Agora dla dzieci.

Miejsce 9.

Paweł Zych rewelacyjnie opowiada o przeszłości. Jego książki są nie tylko pięknie wydane (duży format, twarda okładka, dobry papier), nie tylko fantastycznie zilustrowane (ryciny są pełne szczegółów czekających na studiowanie, a do tego są same w sobie nośnikami informacji), ale też kipią od wiedzy niedostępnej w szkole i ciekawostek. No i są bardzo pomysłowo skonstruowane. Poznawanie realiów dawnego życia jest przyjemne i emocjonujące, i to nie tylko dla dzieci! A obie książki traktuję nierozdzielnie, jako równie udane.

Paweł Zych, Dobre czasy, Lepsze czasy.

Miejsce 8.

A oto jeden z naszych patronatów. Kapitalna, nieoczywista historia okołoświąteczna, w której mamy tajemnicę i elementy grozy, a jest zaledwie preludium znacznie bardziej złożonej opowieści. I jest świetnie zilustrowana! Świetna fabuła, mroźny klimat... Do czytania jednym tchem.

Timo Parvela, Pasi Pitkänen, Cienie. Dzwoneczek, Wydawnictwo Dwukropek. 

Miejsce 7.

Kolejna opowieść, w której się zakochałam i która obudziła moje wewnętrzne dziecko. Fantastyczna opowieść z świecie Zorzy, w którym mamy mówiące zwierzęta, niezwykłego chłopca i trudną misję, od której zależy los świata. Takie baśniowe fantasy rzekomo dla grupy middle-grade, ale moim zdaniem ponadczasowe i... ponad wiek. Autorka pięknie maluje słowami i prowadzi tę opowieść, budując niepowtarzalny klimat.

Karolina Lewestam, Silla, Agora dla dzieci.

Miejsce 6.

Ta książka zgarnęła ostatnio nagrodę w konkursie na Książkę roku 2023 polskiej sekcji IBBY, co samo w sobie jest wystarczającą rekomendacją. Niesamowita, poruszająca, mądra i nieoczywista historia sięgająca od II wojny światowej po współczesność na polsko-białoruskiej granicy. Oniryczna, ale boleśnie prawdziwa.

Dorota Combrzyńska-Nogala, Odysejki, Wydawnictwo Literatura.

Miejsce 5.

Znów patronat, powiecie? No cóż, tej książki nie mogło zabraknąć w zestawieniu. Bo to jedna z tych pozycji, które wpisuję do zbioru "książek, które żałuję, że nie mogłam przeczytać, będąc nastolatką". Empatyczna, czuła i nielukrowanie ciałopozytywna historia o dojrzewaniu, zmaganiach z własną cielesnością, rodzinie, przyjaźni, potrzebie przynależności do grupy. Bardzo aktualna i bardzo potrzebna.

Kasia Nawratek, Ja, świnia, Wydawnictwo Dwukropek.

Miejsce 4.

Seria, która jest i w mojej, i wojtkowej topce. Czyli Mull. I to naprawdę mocna polecajka. Autor ma niesamowitą wyobraźnięl tworzy rewelacyjne, wielopoziomowe, wciągające fabuły i serfuje po motywach fantasty i science fiction z finezją olimpijskiego mistrza. Mimo objętości, te książki czyta się błyskawicznie i z ogromną przyjemnością.

Brandon Mull, Pięć królestw, Wilga.

Miejsce 3.

Moje podium ukształtowało się właściwie błyskawicznie. Lauren Wolk zajęła w nim zasłużone miejsce ze swoją kontynuacją Roku, w którym nauczyłam się kłamać. Rok... był zresztą w mojej topce 2019 roku. To mądra, empatyczna powieść obyczajowa, której akcja rozgrywa się w latach 40., ale która porusza wciąż ważne i aktualne tematy. Psychologicznie wiarygodna, fabularnie interesująca, poruszająca, niespieszna opowieść o progu dorosłości i czasie, kiedy przestajemy wierzyć pozorom, a uczymy się ufać sobie.

Lauren Wolk, W świetle błyskawicy, Dwie Siostry.

Miejsce 2.

Jeśli widzieliście na Instagramie choć część moich zachwytów i wzruszeń, wiecie już, że serię Natashy Farrant Pamiętniki Bluebell Gadsby wręcz ubóstwiam. Jestem zakochana w każdej kolejnej części i w każdym kolejnym zdaniu. To rewelacyjne współczesne powieści obyczajowe pełne uniwersalnych wartości i wcale niemdlącego ciepła. O nieidealnej miłości nieidealnych ludzi, których czytelnik kocha całym sercem. Czas... jest ostatnim tomem cyklu i moim drugim ulubionym po Czas po Iris, dlatego to on z tych, które wyszły w tym roku stanął na podium. Ale polecam WSZYSTKIE! I dlatego im patronuję :-D

Natasha Farrant, Czas na Jasmine. Pamiętniki Bluebell Gadsby, Wydawnictwo Dwukropek.

Miejsce 1.

Świat potrzebuje baśni. Na każdym etapie swojego rozwoju. Także teraz, w rzeczywistości, w której coraz mniej miejsca na magię, a nawet na życzliwość. Baśnie ludowe, klasyczne, wciąż są w cenie, ale zupełnie bezcenne są te, które w swym onirycznym klimacie tak dobrze wpisują się w rzeczywistość. A nikt nie tworzy lepszych współczesnych baśni niż Roch Urbaniak. Jego historie, pełne wartości, mądrości i empatii, są tym, co rozkwita w sercu i duszy podczas lektury i na długo potem. A do tego książki z serii o Papierniku oraz te z Tygrysem są po prostu obłędne dzięki niesamowitym ilustracjom będącym w istocie dziełami sztuki. Każdą z tych fascynujących i urzekających książek traktuję jak mały skarb, nic więc dziwnego, że Papiernik. Bajki tygrysa trafiły na najwyższy stopień podium. Polecam każdemu, bez względu na wiek.

Roch Urbaniak, Papiernik. Bajki tygrysa, Wydawnictwo Dwukropek.

***

Być może dziwi was, że nasze zestawienia są mało zbieżne, jednak wiele z książek, które znalazły się w topce Wojtka, ja też cenię, choć nie zmieściły się w mojej. Części z nich nie czytałam. Z kolei części pozycji z mojej topki jeszcze nie czytał Wojtek, ale mam nadzieję, że za jakiś czas zechce po nie sięgnąć.

Mam nadzieję, że nie przytłoczyła was długość tego wpisu i że znajdziecie na tej liście jakieś inspiracje dla siebie lub innych młodych czytelników. Zachęcam was jednocześnie do sięgania po recenzje #zwojtkowejbiblioteczki, gdzie inspiracji jest więcej  :-D Ja tymczasem już zerkam na zapowiedzi książkowe, zastanawiając się, czy są już wśród nich pozycje, które znajdą się w przyszłorocznym zestawieniu.

W tym miejscu pragnę podziękować wszystkim, którzy czytują tego bloga. Bo choć powstał on z potrzeby mówienia o książkach i jest jednocześnie moim "pamiętnikiem lektur", to bardzo cenię każdą wizytę tu, na Facebooku i Instagramie. Dziękuję, że poświęcacie nam swój czas i uwagę.

Do zobaczenia!