[#zwojtkowejbiblioteczki] Hannah Gold, Ostatni niedźwiedź [Wilga]

 

Chociaż zmiany klimatyczne wciąż są przez decydentów traktowane jako temat drugorzędny (a czasem też negowany), nie da się ukryć, że obserwujemy ich efekty. Warto rozmawiać o tym z dziećmi, nie po to, by straszyć, ale po to, by budować świadomość, kształtować empatię i wyczulić na konieczność ochrony przyrody. Doskonałym narzędziem do budowania tej świadomości są książki, te non fiction, ale i powieści, w których temat ten jest poruszony. Jedną z takich historii fikcyjnych, które śmiało mogę polecić, jest Ostatni niedźwiedź Hannah Gold.

Na Wyspie Niedźwiedziej nie ma już niedźwiedzi polarnych. Tak przynajmniej twierdzi ojciec April, gdy zabiera córkę na badania naukowe w odległej arktycznej placówce. Pewnego dnia dziewczynka spotyka jednak wielkie stworzenie o białym futrze. Niedźwiedź jest głodny, samotny i daleko od domu. Wydaje się, że bardzo za czymś tęskni - zupełnie jak April...

Między jedenastolatką a niedźwiedziem rodzi się niebywała więź. Zdeterminowana, by uratować przyjaciela, April rozpoczyna najważniejszą podróż swojego życia - za wszelką cenę chce pomóc zwierzęciu dostać się do domu, na Svalbard.

To niesamowita historia. Fikcja osadzona w realnych miejscach i dotykająca bardzo realnych problemów. Bo faktem jest, że niedźwiedzie zniknęły z wyspy nazwanej od nich, faktem jest kurczenie się lodowców i lodowej pokrywy, która kiedyś pozwalała niedźwiedziom przedostawać się ze Svalbardu na Niedźwiedzią. Faktem jest, że zarówno ludzi, jak i zwierzęta, potrzebują społecznych więzi i poczucia przynależności, nawet jeśli tego nie werbalizują.

April, mała bohaterka książki, to wyjątkowa dziewczynka. Ciekawa świata, ale pozostająca na uboczu grupy rówieśniczej. Chciałaby mieć przyjaciół, ale nie umie wpasować się za wszelką cenę, a przez to niedopasowanie jest obiektem drwin. Jej zaletą, której nie potrafią dostrzec rówieśnicy, jest empatia i wyczulenie na kwestie przyrody i "rękę do zwierząt". Tak, jest zwykłą dziewczyną ze zwykłymi problemami, ale w pewnych kwestiach jest naprawdę wyjątkowa.

W ostatnich latach w kinie pojawiały się kolejne produkcje o przyjaźni dzieci z dzikimi zwierzętami, a i książek w tej tematyce jest niemało. A jednak warto sięgnąć po kolejną tego typu opowieść, tym bardziej że napisana została tak pięknie i poruszająco. Nie chodzi tu wcale o cudowną okładkę i urzekające ilustracje Leviego Pinfolda, ale przede wszystkim o pełną empatii i czułości opowieść, porywającą i pełną emocji historię, której punktem wyjścia są bardzo realne problemy związane ze zmianami klimatu i koniecznością ochrony przyrody i dzikich gatunków.

Jednocześnie sama opowieść nie dotyczy tylko przyjaźni April i niedźwiedzia. Jest też opowieścią o samotności i trudnej rodzinnej rzeczywistości. Bohaterka jako czterolatka straciła matkę, ale ten fakt nie jest już dla niej jątrzącą się raną. Jest w niej tęsknota, ale znacznie mniejsza niż ta, którą nosi w sobie jej tata. To ojciec wciąż pogrążony w żałobie więcej czasu poświęca własnej rozpaczy niż córce, która go potrzebuje. Jego smutek jest jak mur, który oddziela go od dziecka i przez który nie potrafi dostrzec, że choć już kogoś stracił, każdego dnia traci jeszcze więcej. Poniekąd na własne życzenie.

April dostrzega w niedźwiedziu tęsknotę, którą rozpoznaje - tęsknotę za rodziną, towarzystwem, zrozumieniem. I to uczucie właśnie łączy dziewczynkę i zwierzę najmocniej. To ono leży u podstaw dramatycznej decyzji, która zmusza jedenastolatkę do ruszenia w drogę. I w tych odczuciach, trudnej relacji z rodzicem, także wielu młodych czytelników znajdzie odbicie swoich problemów.

To przepiękna opowieść, która pozostaje w pamięci. O ginącej przyrodzie, która potrzebuje ochrony. O niezwykłej przyjaźni dziecka i dzikiego zwierzęcia. O samotności, żalu, żałobie i straconych szansach. O determinacji, odwadze i lojalności. O tym, co najbardziej liczy się w życiu i odkrywaniu, jak bardzo potrzebujemy siebie nawzajem. 

Autor: Hannah Gold
Tytuł: Ostatni niedźwiedź 
Ilustracje: Levi Pinfold
Tłumacz: Paulina Braiter
Wydawca: wydawnictwo Wilga

Egzemplarz recenzencki.