Kamil Janicki, Cywilizacja Słowian [Wydawnictwo Poznańskie]

 

W ciągu ostatnich kilku lat nastąpił powrót do mody na słowiańskość. Nie żeby ten temat był całkiem zapomniany, ale teraz przeżywa swój renesans także w popkulturze. Namiastka motywów słowiańskich stała się wręcz źródłem marketingu. Książki przetwarzające te motywy w powieściach budzą spore zainteresowanie, widzimy motywy w muzyce, filmie, wziął się za nie nawet rynek odzieżowy. Co jednak tak naprawdę wiemy o Słowianach? I czy musimy sięgać po wiedzę do prac jedynie naukowych? Otóż nie, bo z pomocą przychodzi nam Kamil Janicki i jego Cywilizacja Słowian.

Czy Słowianom udało się stworzyć własną cywilizację?

Czy Słowianie znaleźli się na ziemiach polskich w czasie wielkich wędrówek ludów czy byli tu od tysiącleci, prawie „od zawsze”? Ten spór, który toczy się od dawna, ciągle jest obecny w myśleniu Polaków o swojej przeszłości. Kamil Janicki, autor wielu bestsellerów, m.in. „Pańszczyzny” i „Warcholstwa”, w swojej najnowszej książce przedstawia najbardziej aktualną wizję tych interpretacji i odsyła do ciekawych wniosków.

Autor łamie utarte stereotypy, opowiada, jak lud uważany za prymitywny stał się największą europejską wspólnotą językową. O zagadkowych prapoczątkach Słowian, o ich kulturowej atrakcyjności, o niechęci, z jaką byli opisywani przez współczesnych im antycznych pisarzy, i o tym, jak stworzyli cywilizację zdolną przeciwstawić się potomkom starożytnych Rzymian, Germanom czy imperiom azjatyckich koczowników. W czym tkwiła siła Słowian? Jak do tego doszło, że stali się największym ludem w Europie? Co zadecydowało o ich sukcesie? Odpowiedzi na te intrygujące pytania znajdziecie na kartach książki.

Kamil Janicki ma dużą zdolność łączenia lekkości przekazu z jego merytoryką i bardzo dobrze odnajduje się jako autor książek popularnonaukowych. Mam wrażenie, że niezależnie od podejmowanego tematu, jego książki są przede wszystkim ogromnie przystępne i każdy może czerpać z nich wiedzę, a jednocześnie odczuwać przyjemność z lektury.

W najnowszej publikacji daje czytelnikowi ogrom skondensowanej, przystępnej wiedzy o naszych praprzodkach, skupiając się na bardzo różnych aspektach tematu. W jedenastu rozdziałach pochyla się nad zagadką pochodzenia największego ludu Europy, szuka też klucza do zrozumienia Słowian. Pisze o tym, jak mieszkali, jaką mieli władzę, jak tworzyli grody. Rozważa kwestie wiary, istnienia słowiańskiego pisma, kalendarza, środków płatniczych i zwyczajów żałobnych. Zatem w jednej publikacji dostajemy naprawdę spory przegląd zagadnień.

Janicki nie przedstawia w książce prawd objawionych, a posiłkuje się pracami naukowymi i badaniami specjalistów. Wskazuje też, gdzie w tych pracach są sprzeczności i rozprawia się z wieloma mitami, które narosły wokół tematu, jednocześnie wyjaśniając etymologię powstania tych mitów i argumenty je obalające. To bardzo wyważony wywód, który pozwala rozwinąć i ugruntować ogólną wiedzę w temacie. Do tego wyjaśnia, jak krytycznie spojrzeć na historyczne wzmianki o Słowianach, którym daleko do obiektywizmu.

To jedna z tych książek, które zawierają masę informacji, udokumentowanych odwołaniami do literatury przedmiotu, a jednocześnie od pierwszej do ostatniej strony szalenie wciągająca. To przystępna lektura właściwie dla każdego laika, który zainteresował się tematem, i chciałby usystematyzowanej wiedzy podanej w zrozumiały i atrakcyjny sposób. Zapewne publikacja nie wyczerpuje tematu, ale jest świetnym i pogłębionym w niego wprowadzeniem, a dzięki bogatej bibliografii jest też wskazówką, gdzie tę zdobytą właśnie wiedzę rozwijać. Warto sięgnąć po lekturę, jeśli zaczytujecie się w beletrystyce ze słowiańskimi motywami, by jeszcze lepiej je rozumieć i rozpoznawać. A także - zwyczajnie - jeśli interesujecie się historią naszych przodków czy ludów Europy.

Autor: Kamil Janicki
Tytuł: Cywilizacja Słowian 
Wydawca: Wydawnictwo Poznańskie