[#zwojtkowejbiblioteczki] Katarzyna Ziemnicka, Enigma. Tajna misja Mariana Rejewskiego [Wydawnictwo Literatura]

 

Wydawnictwo Literatura ma całą serię wydawniczą - Nieprzeciętni - która przybliża dzieciom historie wybitnych Polaków, a także to, jacy byli w dzieciństwie. Znajdziemy tam m.in. opowieści o Tuwimie, Koperniku, Łukasiewiczu itp. Ostatnio zaś seria powiększyła się o książkę Katarzyny Ziemnickiej pt. Enigma. Tajna misja Mariana Rejewskiego, której nie mogłam się oprzeć.

Zdaniem wielu ekspertów złamanie szyfru Enigmy pozwoliło skrócić drugą wojnę światową o około dwa lata. Prace nad deszyfracją rozpoczęto już w latach trzydziestych XX wieku. Złamania szyfru w 1932 roku dokonało trzech Polaków: Marian Rejewski,Jerzy Różycki i Henryk Zygalski. Ich nazwiska ujawniono dopiero ponad czterdzieści lat po tym osiągnięciu. Właśnie dlatego tak niewielu z nas zna nazwiska tych wybitnych kryptologów. Ich praca była bardzo niebezpieczna, okupiona stresem i długoletnią rozłąką z rodzinami. Jeden z nich przypłacił ją życiem. Osiągnięcia trójki Polaków do dziś wykorzystywane są przez agencje rządowe. Dostęp do nich mają nieliczni.

To biograficzna opowieść o człowieku wielkich zasług, choć rzadko podejmuje się próby przybliżenia jego sylwetki dzieciom. Myślę, że i wielu dorosłych ma jedynie mgliste pojęcie, z czym skojarzyć nazwisko Rejewski. Choć dla upamiętnienia tego wybitnego człowieka robi się coraz więcej (w Bydgoszczy można sfotografować się z figurą rejewskiego na specjalnej ławeczce, a w Poznaniu warto zajrzeć do Centrum Szyfrów Enigma na wspaniałą multimedialną wystawę).

Opowieść skierowana jest do dzieci, więc z założenia powstała w nieco uproszczonej wersji skupiającej się na najważniejszych wydarzeniach. Tym, co z pewnością zainteresuje młodych, jest portret "wielkiego człowieka" w czasach, gdy był jeszcze dzieckiem. Z publikacji dowiedzieć się można nie tylko o jego edukacji w zgermanizowanej szkole (kiedy to Polska była jeszcze pod zaborami), ale i zabawach z niemieckimi przyjaciółmi na ulicach Brombergu. Właśnie dzięki opisowi tych tchnących pewną beztroską lat postać bohatera książki stanie się dzieciom bliższa, zdjęta z piedestału. Jednocześnie autorka w prosty, ale wyrazisty sposób uzmysławia, jak ważne w dalszej pracy i sukcesach Rejewskiego były te szczenięce lata i dobre poznanie nie tylko języka niemieckiego, ale i niemieckiej mentalności.

W treści książki młody odbiorca znajdzie wszystkie najistotniejsze informacje. Z jednej strony obraz dzieciństwa i dorastania, z drugiej - historię o tym, jak Marian Rejewski trafił do grupy kryptologów, jak w ręce  polskie trafiła pierwsza Enigma i jak przebiegały prace nad deszyfracją wiadomości nadawanych za jej pomocą. Wojenne osy, rozłąka z rodziną, życie w izolacji i poczuciu zagrożenia, a także powojenne milczenie o sukcesach polskich kryptologów i ich wkładzie w dążenie aliantów do zwycięstwa. Wszystko to opisane prosto i fascynująco.

Jak wszystkie książki z serii, została starannie wydana. W twardej oprawie i poręcznym formacie, przyciąga oko także ilustracjami Roberta Konrada. Utrzymane w kolorystyce starych zdjęć w sepii, w stylu grafik łączących w sobie zdjęcia i kolaże w plakatowym stylu, świetnie współgrają z opowieścią i oddają jej charakter. Wizualnie i merytorycznie ta publikacja ma bardzo dopracowany poziom.

To książka, którą czyta się jak sensacyjną powieść, choć przecież oparta na faktach. Pokazuje młodym odbiorcom, że życie pisze naprawdę niesamowite scenariusze i uzmysławia, dlaczego Marianowi Rejewskiemu należy się miejsce w zbiorowej pamięci. Napisana prostym, zrozumiałym językiem, z przekazem dostosowanym do młodego odbiorcy (sugerowany wiek to 9+), ale niepopadająca w infantylny czy moralizatorski ton. Wciągająca i inspirująca lektura.

Autor: Katarzyna Ziemnicka
Tytuł: Enigma. Tajna misja Mariana Rejewskiego 
Ilustracje: Robert Konrad
Seria: Nieprzeciętni
Wydawca: Wydawnictwo Literatura

Egzemplarz recenzencki