[#zwojtkowejbiblioteczki] Kasia Minasowicz, U z dwiema kropkami/U mit zwei Punkten [Widnokrąg]

 

Wiele dzieci już w przedszkolu potrafi bezbłędnie rozpoznać kształt naszego kraju lub wskazać go na mapie. Za to niekoniecznie mają jeszcze świadomość, że znany nam kontur ukształtował się dopiero po II wojnie światowej, a część tego, co dziś uważamy za nasze, polskie, kiedyś należało do innych ludzi. Podobnie tereny, które dziś leżą w obrębie innych granic zamieszkiwali nasi rodacy. Czy da się opowiedzieć o tym najmłodszym, zanim jeszcze rozpoczną szkolną edukację? Czy da się oddać historię przesiedleń w sposób zrozumiały, ale nieobciążający młodego odbiorcy? Kasia Minasowicz udowadnia nie tylko, że jest to możliwe, ale że można zrobić to w iście artystycznym stylu. Koniecznie sięgnijcie po jej książkę o dwujęzycznym tytule U z dwiema kropkami/U mit zwei Punkten.

O domu się nie myśli. Dom się po prostu ma. Czasami  jednak zdarza się tak, że trzeba wszystko co znane zostawić Tu i jechać gdzieś Tam. A Tam wszystko wydaje się dziwne, inne są domy, dźwięki, zapachy. Czy Tam też można znaleźć Dom? 

U z dwiema kropkami to wzruszająca opowieść oparta na doświadczeniach mieszkańców powojennego Wrocławia, lecz jest to jednocześnie uniwersalna historia o oswajaniu obcej przestrzeni i szukaniu własnej tożsamości w nowym miejscu. W metaforyczny sposób porusza ważne i aktualne kwestie związane z migracjami. 

Czym jest dom, o którym się zwykle nie myśli, bo się go po prostu ma? Co sprawia że jest domem, pachnie domem, czujemy go jako swój własny? Kto może przemienić zwykły dom w ten, do którego chcemy wracać? 

Książka znalazła się na liście Unpublished Picturebook Showcase pośród 88 (z 600 nadesłanych) projektów z całego świata wybranych przez międzynarodowe jury i była prezentowana podczas najważniejszych targów książki dziecięcej Bologna Children’s Book Fair. Autorka wykorzystała technikę kolażu połączoną z delikatną kreską ołówkiem.

Katarzyna Minasowicz stworzyła tę książkę w ramach stypendium artystycznego Miasta Wrocławia: WROCŁAW – MIASTO SPOTKAŃ. Książkę objął patronatem honorowym Konsul Generalny Republiki Federalnej Niemiec we Wrocławiu. Wydana w polskiej i niemieckiej wersji językowej.

Partnerem projektu jest Rödl & Partner.

Ta zachwycający projekt, który wydaje się niszowy, bo związany z historią Wrocławia, ale jest dużo bardziej uniwersalny i warty uwagi. Bo przybliża najmłodszym istotny element historii naszego kraju. Przesiedlenia były udziałem wielu Polaków, ale nie tylko. I warto o tym mówić, nawet jeśli nie wiąże się z tym historia naszej własnej rodziny.

Opowieść, którą przygotowała Minasowicz, zawiera się w prostych zdaniach i narracji bliskiej najmłodszym. Jest odzwierciedleniem ich percepcji świata, która zawiera się w prostych spostrzeżeniach. I właśnie ta prostota najpełniej oddaje cały dramatyzm doświadczenia przesiedleń. W końcu dla dzieci dom jest największą stałą, ośrodkiem życia i miejscem, do którego zawsze można wrócić. I kiedy okazuje się, że to nie jest dane na zawsze, świat dziecka wywraca się do góry nogami. Wszystko to udało się autorce zawrzeć w tej oszczędnej opowieści.

Wspaniałym pomysłem jest dla mnie umieszczenie w książce tekstu w dwóch językach, tak, by historia stała się przystępna dla tych obecnych wrocławian, z których znaczna część jest potomkami przesiedleńców, i dla potomków dawnych wrocławian, którzy opuścili Breslau w nie mniej dramatycznych okolicznościach jak napływająca ludność. Ich doświadczenia są osobne i wspólne zarazem, bardzo mnie zatem cieszy, że dwujęzyczny tekst stanowi pomost łączący obie historie. 

Proste słowa, jak udowadnia autorka, są doskonałym nośnikiem historii i potrafią przekazać o wiele więcej, niż mogłoby się wydawać, bez nadmiernego emocjonalnego obciążenia. To czytający rodzic, który najlepiej zna wrażliwość swojego dziecka, może zdecydować, o ile tę historię nadbuduje, ile doda od siebie. Opowieść, którą stworzyła Minasowicz, jest bowiem doskonałym szkieletem, na którym można budować.

Oprócz tego, że historia jest fantastycznie opowiedziana, z prostotą, ale i szacunkiem dla bolesnego tematu, jest też wizualnym książkowym dziełem sztuki. Ilustracje utrzymane w odcieniach sepii - tak doskonale pasujących do samej opowieści - są równie proste jak kolejne zdania, a jednocześnie równie wyraziste. Autorka wykorzystuje symboliczny wydźwięk poszczególnych elementów - jak choćby kluczy, drzwi, pojemników na cukier. I w wyśmienity, wysmakowany sposób prowadzi narrację zarówno za pomocą słów, jak i obrazów.

To książka, która zachwyca i porusza. Wyjątkowy projekt wydawniczy, który udowadnia, że o ważnych i trudnych doświadczeniach i burzliwej historii można i trzeba rozmawiać z najmłodszymi. Życzyłabym sobie, by trafił do rodzinnych biblioteczek i szkolnych zasobów. To doskonały przykład literatury, która ma ogromną moc, choć skierowana jest do małych ludzi.

Tekst i ilustracje: Kasia Minasowicz
Tytuł: U z dwiema kropkami/U mit zwei Punkten 
Wydawca: wydawnictwo Widnokrąg

Egzemplarz własny