Zuzanna Orlińska, Duch Rubinsteina. Opowieść o wielkim pianiście [Wydawnictwo Literatura]

 

Artur Rubinstein wielkim pianistą był. To chyba oczywiste, nawet jeśli większość z mojego pokolenia i następnych nigdy nie mogła usłyszeć go na żywo. Ale tak nas nauczono i jest to coś, czego nie musimy kwestionować. Ostatnio pisałam o tym, że można przybliżyć dzieciom sylwetkę Rubinsteina za pośrednictwem książki Grzegorza Kasdepke pt. Pan Artur gra nudzie na nosie! Czyli najdziwniejsza książka o Rubinsteinie, ale można też sięgnąć po opowieść Zuzanny Orlińskiej Duch Rubinsteina. Opowieść o wielkim pianiście.

Artur Rubinstein był genialnym dzieckiem – bo bardzo muzykalnym. Porywał swoją grą, koncertował w najsłynniejszych salach świata, szczególnie ceniono go za interpretacje kompozycji Fryderyka Chopina. Choć słynął z niezwykłej dynamiki wykonawczej, zawsze mało ćwiczył. Gdy w 1950 roku w San Francisco przedstawiciele 50 rządów podpisali Kartę Narodów Zjednoczonych powołującą do życia ONZ, poproszono Rubinsteina o występ. „W tej sali, w której urządzi się przyszłość świata, brakuje mi flagi polskiej, za którą walczyliście. Ja tego nie mogę tolerować, dlatego zagram hymn Polski i proszę o powstanie” – powiedział wówczas Rubinstein, który zawsze powtarzał, że przede wszystkim jest Polakiem. 

Ewa, córka pisarza, mieszka w łódzkiej kamienicy przy Piotrkowskiej 78, w której Rubinstein spędził dzieciństwo. Pewnej nocy budzą ją dźwięki fortepianu. W salonie przy instrumencie siedzi dziwnie, ale sympatycznie wyglądający pan. Okazuje się on psotnym, nieco pyszałkowatym duchem, który nie chce, aby ojciec Ewy napisał o nim książkę. Dlaczego? Wkrótce dziewczynka poznaje powód.

Nie powiem wam, że jedna z dwóch wspomnianych przeze mnie książek jest lepsza od drugiej. Każda jest inna i tak naprawdę można uznać, że się uzupełniają. O ile jednak opowieść stworzona przez pana Kasdepke jest rodzajem szalonej wariacji na temat życia słynnego pianisty, o tyle Zuzanna Orlińska postawiła na nieco bardziej klasyczną formę przekazu. Co nie znaczy, że nudną.

W tej opowieści młoda bohaterka, w bardzo trudnym dla wszystkich czasie pandemii, spotyka w swoim domu niesfornego ducha, który próbuje przeszkodzić jej tacie w napisaniu książki. Dziewczynka nie tylko zaczyna z nim rozmawiać, ale w czasie szalonych nocy ma szansę odbyć niezwykłe podróże do różnych momentów życia bohatera. Dzięki temu także czytelnik może stać się świadkiem tych chwil - zarówno całkiem zwyczajnych scen z życia, jak i momentów znaczących. A przy okazji, w czasie nocnych rozmów, dowiedzieć się co nieco o życiu Rubinsteina.

Ta forma przekazu jest atrakcyjna i przystępna dla każdego czytelnika. Ponieważ duch pianisty zwraca się do dziecka, młodzi odbiorcy otrzymują przekaz dostosowany właśnie do ich potrzeb i percepcji. Zamiast suchych faktów, dostają nacechowaną emocjonalnie biografię, w której wyobrażony bohater z sentymentem wraca do swojego dzieciństwa, młodości i dorosłości. Mogą spojrzeć jego oczami na współczesną Rubinsteinowi Łódź, czy posłuchać, jak dostał poświadczenie, że jest polskim obywatelem, zanim nasz kraj odzyskał niepodległość.

Książkę bardzo przyjemnie zilustrowała Kasia Kołodziej, co stanowi kolejną jej zaletę. Dzięki ilustratorce miłą dla oka oprawę zyskała opowieść wciągająca, pełna faktów i ciekawostek o Rubinsteinie, ale też posługująca się bliskim dzieciom językiem i odwołująca się też do znanych im doświadczeń, takich jak pandemia. Opowieść nie jest przesadnie rozbudowana, dzięki czemu będzie historią w sam raz dla samodzielnie czytających wczesnoszkolniaków. Obie książki o Rubinsteinie są jak dwie muzyczne wariacje na ten sam temat, gdzie każda ujmuje go od nieco innej strony, a ich wspólna lektura pozwala pokazać przy okazji młodym odbiorcom, jak różnorodna jest literatura. 

Autor: Zuzanna Orlińska
Tytuł: Duch Rubinsteina. Opowieść o wielkim pianiście 
Ilustracje: Kasia Kołodziej
Wydawca: Wydawnictwo Literatura

Egzemplarz recenzencki.