Bandon Sanderson, Śmiała [Zysk i S-ka]

 

O Brandonie Sandersonie z pewnością można powiedzieć, że trzyma wiele srok za ogon, jeśli chodzi o pisarską karierę, a raczej o pisane i rozwijane cykle książkowe i inne projekty. Gatunkowo odnajduje się i w fantasy, i w science fiction, co udowadnia cyklem Skyward, po który spokojnie sięgnąć może starsza młodzież, ale i dorośli znajdą w nim coś dla siebie. Ja polubiłam tę historię od pierwszego tomu i niecierpliwie czekałam na każdy kolejny.

Spensa zdołała wydostać się z niebytu, ale to, co ujrzała w przestrzeni między gwiazdami zmieniło ją na zawsze. Spotkała wnikaczy i wreszcie zrozumiała tajemnice swego cytonicznego talentu. Jednakże pod jej nieobecność Zwierzchnictwo nie zaprzestało walki o dominację nad Galaktyką. Eskadra Do Gwiazd zdołała powstrzymać ataki sił Winzika, a nawet znaleźć sojuszników. Ale jest tylko kwestią czasu, nim ich opór zostanie złamany i w Galaktyce zapanuje tyrania.

By odnieść zwycięstwo, potrzebna będzie cała wiedza zdobyta przez Spensę w niebycie. Okazuje się jednak, że nie jest łatwo być cytoniczką. Spensa musi zadać sobie pytanie, jak daleko może się posunąć i czy jest gotowa poświęcić siebie samą i swych przyjaciół w imię triumfu ludzkości.

Czwarty tom jest godnym zwieńczeniem tego wspaniałego cyklu i precyzyjnym domykaniem wątków. Oczywiście Sanderson nie byłby sobą, gdyby jakiejś furtki sobie nie zostawił, ale jeśli chodzi o główną oś fabularną związaną z próbą obrony ludzkości przed zagładą to doczekaliśmy się iście epickiego finału.

To, co podoba mi się w całym cyklu, a jednocześnie mocno wybrzmiewa w finale, to podkreślenie, że "samotny bohater" może stać się inspiracją dla innych, bodźcem do działania, impulsem, który wprawia w ruch machinę, ale finalnie liczy się wsparcie i współpraca, zaufanie i gotowość do działania w grupie, bo tam, gdzie chodzi o dobro wielu ludzi, tam wielu powinno i chce się włączyć w działanie.

Główna bohaterka przeszła długą drogę i zyskała masę doświadczenia, a jednak wciąż jeszcze uczy się i zmienia. Sanderson na każdym etapie podróży obarczał ją trudnymi doświadczeniami, które rozwijały jej umiejętności i czyniły dojrzalszą, także w Śmiałej nie osiada na laurach. Spensa zawsze czuła się odpowiedzialna za swoich przyjaciół i sojuszników, jednak wielokrotnie działała impulsywnie, gotowa wziąć całe ryzyko na siebie. Tym razem jednak jej droga do dojrzałości biegnie przez umiejętność przyjmowania cudzej perspektywy, korzystania ze wsparcia i działania w zespole.

Ciekawie prowadzi też autor wątek mrocznego odbicia Spensy, czyli jej przeciwniczki na usługach (czy na pewno?)  Winzika - Brade. Z jednej strony wiele je łączy, z drugiej strony - poprzez wybory, jakich dokonują, i priorytety, którymi się kierują, stają się swoim lustrzanym odbiciem. Dzięki tym obu bohaterkom autor kapitalnie pokazuje, w jak różną stronę mogą wyewoluować tak samo uzdolnione osoby.

Bardzo cieszy powrót, nawet szczątkowy, do lubianych postaci pobocznych. Świetnie uzupełniają one historię, bo każdy z bohaterów ma do odegrania jakąś rolę - w życiu Spensy, w międzygatunkowej wojnie i nie tylko. Autor świetnie też wykorzystuje pobocznych bohaterów do konstruowania głównej bohaterki i przeprowadzania ewolucji jej charakteru.

Sanderson wykreował niesamowicie złożony galaktyczny konflikt, którego kolejne warstwy poznawaliśmy w kolejnych tomach, a finalnie dostarcza nam tak wyczekiwanej wielkiej bitwy, która spełniła wszystkie moje oczekiwania. Zapewnia całą gamę emocji, a jednocześnie pokazuje, że to nie opowieść o samotnej bohaterce ratującej świat, ale o przyjaźni, działaniu zespołowym, odpowiedzialności, roli lidera, ale też sile empatii i umiejętności zrozumienia drugiego "człowieka". To historia pełna spektakularnych kosmicznych przygód, nietuzinkowych mocy, spotkaniu różnych ras (ślimaki wymiatają) i wypracowywaniu kompromisów. O tym, jak można radzić sobie z bólem po stracie i że ucieczka przed nim to nigdy nie jest dobre wyjście. Iście epicka opowieść, którą czyta się z prawdziwą przyjemnością.

Przypomnę, że książka dostępna jest zarówno w miękkiej, jak i twardej oprawie (ja mam całą serię w twardych okładkach).

Autor: Brandon Sanderson
Tytuł: Śmiała
Tłumacz: Michał Jakuszewski
Wydawca: Zysk i S-ka

Egzemplarz recenzencki.