[#zwojtkowejbiblioteczki] Andrzej Perepeczko, Jurek Poleszuk. Tułaczka przez pół świata [Wydawnictwo Literatura]

 

Kiedy pojawia się kolejna książka z serii Wojny dorosłych - historie dzieci, wiemy, że będziemy ją czytać. I chyba po tylu polecajkach nie muszę już tłumaczyć, jak jest wartościowa, interesująca, jak dobrze wymyślona. A gdy w jej ramach ukazuje się historia związana z II wojną światową, to wiem, że Wojtek połknie ją od razu (wszak ten okres w historii to jego konik). Nic więc dziwnego, że książka Andrzeja Perepeczki Jurek Poleszuk. Tułaczka przez pół świata znalazła się w naszej biblioteczce.

Bohater książki, Jurek,  urodził się w Pińsku na Polesiu. Gdy do miasta wkroczyła Armia Czerwona, życie siedmiolatka wywróciło się do góry nogami. Szkoły zamknięto, w sklepach brakowało żywności.

Jurka wraz z rodziną wywieziono bydlęcym wagonem do Kazachstanu. Tam, w sowchozie, w rozpadającej się budzie musiał żyć i pracować ponad siły, cierpiąc głód. A to był dopiero początek długiej wędrówki rodziny zesłańców.

Ich tułaczka wiodła przez Bliski Wschód do Afryki, Indii i dalej do Meksyku, Nowej Zelandii. Wielu tułaczy zostało tam już na stałe.

To nie pierwsza książka w serii pokazująca zsyłkę polskich rodzin w głąb Rosji, co nie znaczy, że niewarta uwagi. Choć nie jest dokumentem, opisane w niej wydarzenia dobrze odzwierciedlają historyczne fakty i przybliżają młodym odbiorcom trudne losy rodzin zamieszkujących tereny opanowane przez Armię Czerwoną. 

Wykorzystanie dziecka jako nośnika tej historii pozwoliło spojrzeć na historyczne wydarzenia z perspektywy najmłodszych ofiar konfliktów zbrojnych, a jednocześnie dopasować przekaz do możliwości poznawczych kilkuletnich czytelników.

Autor nie epatuje okrucieństwem i wyrazistymi scenami, a jednak udaje mu się oddać dramatyzm sytuacji i trudy, jakie musieli znieść zesłańcy w czasie drogi na miejsce kaźni, podczas pobytu na surowej, nieprzyjaznej ziemi, a także podczas długiej tułaczki po opuszczeniu sowchozów. Bo moment wyzwolenia wcale nie był końcem zmagań z losem, a jedynie początkiem skomplikowanej drogi przez państwa i kontynenty.  Ta książka jest właściwie lekcją historii w pigułce, ponieważ tak wiele epizodów wojennych skupia się w losie Jurka i jego rodziny.

Jak zwykle tekst okraszony jest interesującymi ilustracjami. Kolaże złożone z elementów rysunkowych i starych zdjęć przygotowała Magdalena Pilch. Jest w nich coś nostalgicznego i oddającego klimat tej bolesnej, ale niepozbawionej ciepła i nadziei opowieści.

Powieść nie jest przesadnie rozbudowana, jeśli chodzi o ilość treści, a jednocześnie pozostaje bardzo "treściwa", jeśli chodzi o zawartość. Wplecione są w nią wszystkie najważniejsze fakty historyczne, ale ujęte w perspektywie dziecięcych doświadczeń. Również tekst, prosty i klarowny, idealnie pasuje do możliwości poznawczych dzieci już w wieku wczesnoszkolnym i dla nich będzie świetnym wprowadzeniem w tematykę wojenną. Ale i rówieśnicy Wojtka, którzy mają już trochę książek za sobą, nie będą się nudzić, bo choć znając inne książki z serii, wiedzą już co nieco o historii II wojny, to zindywidualizowana historia nadal będzie dla nich interesująca i emocjonująca.

To kolejna bardzo wartościowa pozycja z serii Wojny dorosłych - historie dzieci, która spodoba się zarówno czytelnikom nieobeznanym w temacie, jak i tym nieco bardziej świadomym. Ciekawa historia zawarta w prostym, nieprzegadanym tekście, piękne ilustracje i ważne przesłanie. Po raz kolejny się nie zawiodłam i po raz kolejny oboje z Wojtkiem stwierdzamy, że wciąż jesteśmy głodni takich historii. Bo w każdej odnajdujemy coś nowego.

Autor: Andrzej Perepeczko
Tytuł: Jurek Poleszuk. Tułaczka przez pół świata
Ilustracje: Magdalena Pilch
Seria: Wojny dorosłych - historie dzieci
Wydawca: Wydawnictwo Literatura

Egzemplarz recenzencki.