Lisa Aisato, Życie [Wydawnictwo Literackie]

 

Lisa Aisato, autorka i ilustratorka, jedna z najbardziej cenionych artystek w Norwegii, ma już swoich wiernych wielbicieli także w naszym kraju - przede wszystkim za sprawą pięknych, magicznych i oryginalnych ilustracji do książek Mai Lunde skierowanych do dzieci - Śnieżnej siostry  i Strażniczki słońca. Nie ukrywam, że i ja jestem wielbicielką jej niepowtarzalnego stylu. Dlatego od ukazania się pierwszych zapowiedzi niecierpliwie czekałam na ukazanie się książki Życie. I nie zawiodłam się.

Życie nie do końca jest książką autorską. To - w pewnym stopniu - album zbierający najciekawsze, wcześniej publikowane w różnych wydawnictwach, magazynach i książkach ilustracje autorki, które jednakowoż układają się w niezwykłą historię opowiadającą o... życiu. Ułożone według jasnej koncepcji i uzupełnione prostym, sugestywnym tekstem - tworzą tym samym wyjątkowego i poruszającego picturebooka, którego przekaz trafia prosto do serca.

Książka podzielona jest na części odpowiadające różnym etapom życia człowieka - od dzieciństwa, przez wiek nastoletni, wczesną dorosłość, wchodzenie w role rodziców, aż po starość i odchodzenie. Zamieszczone w każdej z nich ilustracje opowiadają o wyjątkowych i całkiem zwyczajnych momentach, które składają się na życie każdego człowieka. Dotykają doświadczeń radosnych i bolesnych, przyjemnych i trudnych, ale w pewien sposób uniwersalnych, nawet jeśli nie doświadczamy każdego z nich.

Jest w tej historii o życiu mnóstwo zdarzeń i emocji. Wspomnienia szczęśliwych lat dzieciństwa, zabaw w deszczu czy pachnących łąk, jest burzliwy okres dojrzewania, pierwsze miłości, nauka życia na własny rachunek. Jest trud macierzyństwa, narodziny bliskości bądź początek rozpadu związku. Jest potrzeba opieki nad rodzicami, odchodzenie, samotność, wypuszczanie własnych dzieci w świat... Pozornie bardzo banalne, a jednak w tej wyjątkowej formie - niepowtarzalne doświadczenie lektury.

Piękna i wyjątkowości ilustracji zawartych w książce nie da się opisać słowami. Są niezwykłe, barwne, realne i odrealnione zarazem. Symboliczne, lecz niezwykle czytelne, a na kartach tej książki przepięknie wyeksponowane. Każda strona daje szansę na obcowanie z dziełem sztuki i zagłębienie się w osobistą narrację prowadzoną za pomocą elementów obrazu. Każda ilustracja to osobna historia, pełna wspomnień, lęków i nadziei drzemiących w każdym z nas. I każdą z tych emocji pięknie wydobywa Aisato na swoich ilustracjach i poprzez nie.

Warstwa tekstowa, jak zwykle w picturebookach, jest tu bardzo skromna, ale to w tej prostocie tkwi siła przekazu. Ilustracją towarzyszy czasem kilka słów, czasem jedno zdanie, które służą autorce z jednaj strony do uporządkowania narracji, z drugiej do wypunktowania, zaakcentowania przekazu. Jednak słowa nie pełnią roli dominującej, nośnikiem historii pozostają ilustracje. I to, co niesiemy w nas samych, a co uaktywni się w czasie tej nietypowej lektury.

Mówi się, że nikt tak nie oddaje na ilustracjach ludzkich emocji, marzeń, lęków i nadziei jak Lisa Aisato i nie sposób się z tym nie zgodzić. Historie, które zamknięte są na poszczególnych obrazach, przemawiają do odbiorców ich własnym językiem, uaktywniając te opowieści, które noszą oni w sobie. Natomiast książka Życie przenosi tę narrację na wyższy poziom, pozwalając nam czytać w słowach i ilustracjach. Lektura tej niezwykłej publikacji jest jak zanurzenie się w rzece życia, z wszelkimi jej jasnymi i ciemnymi stronami. To poruszające, wyjątkowe doświadczenie, za każdym razem nieco inne i niepowtarzalne. Ilustracje Aisato rezonują z naszymi emocjami, mówiąc swoim językiem, docierają do każdego z uniwersalnym przekazem. 

Ta książka to afirmacja życia, nie odrzucająca żadnego z jego aspektów. Opowieść o narodzinach i śmierci, miłości i stracie, o chwilach najpiękniejszych i tych najbardziej mrocznych momentach. Namalowana z kunsztem, tętniąca kolorem, metaforyczna i dosłowna, czasem straszna, ale też pełna ciepła, pozwala na przeżycie całego wachlarza emocji na kształt katharsis. Będzie odpowiednia zarówno dla kilkulatków do wspólnego przeglądania z rodzicami, ale najpełniej czerpać z niej będą czytelnicy dojrzalsi. Ta przepięknie wydana książka, wspaniała, bezpretensjonalna i niepowtarzalna, będzie idealnym prezentem, którym możecie obdarować ukochane osoby bądź... siebie. A potem popłynąć z nurtem życia, by przypomnieć sobie, dlaczego wciąż warto żyć.

Autor: Lisa Aisato
Tytuł: Życie
Tłumacz: Wojciech Mann
Wydawca: Wydawnictwo Literackie