[#czeskirok] Štěpán Zavřel, Sen o Wenecji [Tatarak]

 

Niezmiennie i niezaprzeczalnie uwielbiam książki dla dzieci i historie w nich zawarte. Lubię też, o czym pewnie wiecie, czeską literaturę. Jeśli więc mam okazję połączyć oba zamiłowania, to robię to bez wahania i z przyjemnością. Kiedy więc wypatrzyłam książkę Stepana Zavrela Sen o Wenecji nie mogłam oprzeć się pokusie.

Jest to historia o jednym z weneckich uczniów. Marco, tak jak jego koledzy, każdego dnia dociera do szkoły przez kanały i mosty, patrząc na miasto, które zostało zbudowane na wyspach, a Adriatyk codziennie obmywa  je falami. Pewnego dnia - jak mówi nauczycielka - morze całkowicie pochłonie Wenecję. I dlatego prosi dzieci, by narysowały, jak wyobrażają sobie podwodne miasto.

Marco na swoim obrazku umieszcza syrenkę, a tej samej nocy śni, że ta niezwykła istota puka do jego okna i zabiera go w podmorską podróż uliczkami zatopionej Wenecji. Ta magiczna podróż skończy się postanowieniem, o którym przypominać będzie chłopcu szklana kula na stoliku.

Historia opowiedziana przez autora jest z pozoru bardzo prosta. To oniryczny opis spaceru uliczkami zatopionej Wenecji, których układ, wkomponowany w świat podmorskich wodorostów, wcale się nie zmienił. Wraz z Marco i jego przewodniczką odwiedzamy najsłynniejsze miejsca i zabytki, obserwując zarazem życie podwodnych wenecjan. Czar tej historii zawiera się właśnie w tej prostocie, ale i w wyczuwalnej nostalgii, w uczuciu, jakie autor żywi do miasta i co przejawia się w tekście. Spokojny rytm samej fabuły również ma w sobie coś urzekającego. Wenecja w opowieści Zavrela zachwyca, przyciąga niczym syreni śpiew, choć wcale nie na zgubę. A mądre przesłanie podane nie wprost jest jak zaproszenie do dyskusji o tym, co możemy zrobić, by ocalić to wspaniałe miejsce.

Stepan Zavrel jest nie tylko autorem tekstu, ale i ilustracji do książki. Pięknych i równie urzekających jak tekst. Jest w kresce autora coś, co przywołuje mi na myśl Chagalla, ale też kołyszące się kształty kojarzą mi się z wirującym niebem na obrazie Gwiaździsta noc van Gogha. Jednocześnie nie mogę się oprzeć wrażeniu, że ilustracje są jak namalowane kadry ze starych czeskich filmów animowanych - jak Wodnik Szuwarek czy Bajki z mchu i paproci. I choć to luźne skojarzenia, jest w nich coś kojącego.

Urzekająca jest kolorystyka tych ilustracji, z których część korzysta wyłącznie z morskiej palety barw - która ma sporo odcieni od zieleni po błękit, ale są też te zarumienione odcieniem koralu czy pyszniące się złotem. Przedstawione na nich elementy przestrzeni Wenecji kołyszą się tak jak oplatające je wodorosty i to rozkołysanie pięknie wpisuje się w rytm fabuły. Książka jest bowiem małym, ale kompletnym dziełem sztuki, które pozwala nam płynąć w zachwycie przez sen małego Marco. Niesamowite jest to, że książka skierowana jest do przedszkolaków, ale oboje z Wojtkiem pozostajemy nią oczarowani. To idealna pozycja do czytania przed snem, ale nie tylko.

Książka została wydana w ramach projektu Ja - Europejczyk, który w swym zamyśle ma wykorzystywać literaturę do kształtowania europejskiej tożsamości, której esencją jest wielokulturowość. Sama biografia autora już świetnie wpisuje się w ten projekt, a jego książka, dzięki której najmłodsi mogą w wyjątkowo artystyczny sposób poznać wycinek naszego kontynentu, doskonale oddaje jego ideę. Dodatkową atrakcją jest zawarty w książce QR kod, który przenosi czytelników - wirtualnie - do Wenecji. Czytelnicy mogą obejrzeć krótki filmik, zawierający pytania dzieci odnoszące się do prezentowanego miasta i odpowiedzi udzielane przez przewodniczkę Annę Domaradzką.

Sen o Wenecji to urzekająca historia, która płynie jak fale Adriatyku w spokojny dzień i zabiera nas w poetycką podróż do wyjątkowego na skalę światową miejsca. Piękna, oniryczna opowieść wypełniona najsłynniejszymi zabytkami, ciepła, prosta, ale wyjątkowa. Wypełniona wspaniałymi ilustracjami, jest jak dobry sen, z którego wcale nie chcesz się obudzić i do którego chętnie będziemy wracać. Idealna dla dzieci w wieku przedszkolnym, ale i starszych oczaruje.

Autor: Štěpán Zavřel
Tytuł: Sen o Wenecji 
Tłumacz: Monika Motkowicz
Wydawca: Wydawnictwo Tatarak