Artur Pacuła, Gdzie jest dukat króla Zygmunta? [Oficyna 4eM]

Nie tak dawno trafiła do nas książka wyróżniona przez Forum Miłośników Pana Samochodzika autorstwa Artura Pacuły pt. Gdzie jest korona cara?. Kto czytał recenzję, ten zapewne pamięta, że rzeczywiści była ona dla mnie powrotem do emocji, które w młodości towarzyszyły mi przy lekturze książek z serii o Panu Samochodziku. Już po lekturze byłam ciekawa, jak rozwinie się ta seria i czy potencjał zostanie wykorzystany. Tymczasem - idąc za ciosem, zabrałam się do kolejnej, czyli Gdzie jest dukat króla Zygmunta?

W kolejnej powieści z cyklu znów spotykamy Monikę, Alę, Igora i Mirasa oraz ich nauczyciela historii i obozowego opiekuna Bossa. Cała grupa ma spędzić wakacje pod namiotem w okolicach Tarnowa, gdzie leśniczym jest wujek Ali. Młodzi obiecują sobie, że ty razem będą jedynie wypoczywać, a nie pakować się w poszukiwania i inne awantury, jednak sami przyciągają takie historie jak magnes. Tym razem natrafiają na historyczną zagadkę związaną z dawnym właścicielem leśniczówki, a właściwie myśliwskiego domku z majątku hrabiego Smechowskiego. Wspomniany hrabia był kolekcjonerem monet, a powtarzana w okolicy legenda głosi, że w jego posiadaniu była największa moneta wybita na terenie Polski, czyli dukat króla Zygmunta. Hrabia, udając się na emigrację po II wojnie światowej, nie zabrał jej ze sobą, toteż są tacy, którzy liczą, że uda im się ją znaleźć.

Nie tylko dzieciaki marzą, by rozwiązać tę zagadkę. Podejrzenia padają na pracującą w okolicy grupę poszukiwaczy skarbów z detektorami metali, a także na pewną przybyłą z Francji studentkę, której rodzina niegdyś pracowała dla hrabiego.

Książka rozpoczyna się od mocnego uderzenia, czyli nocnego pościgu po bezdrożach za motocrossowcami, którzy rozjeżdżają okoliczne lasy, hałasując i niszcząc przyrodę. Bierze w nim udział - wbrew woli wuja leśnika - Ala, która zakrada się do auta ścigających. Już te sceny są zapowiedzią i gwarancją emocji, których nie zabraknie w powieści, a tym samym dowodzą, że autor wie, czym przyciągnąć młodego czytelnika.

Znajdziemy w tym tomie to, za co polubiliśmy poprzedni. Przede wszystkim grupę młodych, sympatycznych bohaterów, ciekawych świata, odważnych i z zacięciem do tropienia zagadek. Jest też ich ulubiony opiekun, który - choć jest nauczycielem - stał się też przyjacielem, z którym połączyła ich pasja do wspinaczki i rozwiązywania zagadek. Oczywiście autor nie zapomniał o wykreowaniu kilku nowych postaci, które pojawią się na drodze młodzieży, także tych niejednoznacznych, którym nie wiadomo, czy można zaufać. W prowadzeniu "śledztwa" młodzi wykorzystują swoje mocne strony i doskonale ze sobą współpracują, przejmując inicjatywę tam, gdzie jest to konieczne.

Młody czytelnik książki wraz z bohaterami może zwiedzać okolicę, poznając przy tym jej historię, odkrywając tym samym, że warto dowiadywać się jak najwięcej o każdym z odwiedzanych miejsc. Odniesień do historii regionu jest tu trochę i stanowią wartość dodaną do lektury. Autor potrafi zaprezentować, że historia może być fascynująca, że to nie tylko zbiór dat, które należy wykuć na blachę, ale suma wydarzeń, które miały wpływ na życie wielu ludzi i które budują tożsamość danej okolicy. Historyczne pozostałości można znaleźć nawet w lesie i warto wiedzieć, z czym ma się do czynienia.

Oczywiście zagadka historyczna stanowi oś fabuły (bez niej to byłyby zwyczajne wakacje pod namiotem) i autor zadbał, by była dla czytelnika fascynująca. Młodzi poznają okoliczne legendy, historię dawnych właścicieli leśniczówki, ale też dokonania hrabiego na rzecz pomocy Żydom w czasie niemieckiej okupacji. Zbierają informacje, poszlaki, badają tropy, by krok po kroku zbliżyć się do rozwiązania zagadki.

Ciekawa zagadka, lubiani bohaterowie i wartka akcja z mnóstwem emocjonujących momentów - nocne poszukiwania, pościgi, bohaterska akcja ratunkowa itp. - czynią z tej książki doskonałą powieść przygodową dla młodzieży złaknionej emocji. Bo przy lekturze nie sposób pozostać obojętnym. Do tego napięcie podkreśla wymykająca się identyfikacji tożsamość przeciwników i kłopot z rozpoznaniem, z kom można zawrzeć sojusz. Dodatkowym smaczkiem są wtręty z retrospekcjami, które w warstwie słownej mają zakotwiczoną pętlę ze scenami z nią sąsiadującymi. Na początku troszkę wybijało mnie to z rytmu, brakowało mi wizualnego rozgraniczenia między "teraz" a "wtedy" w postaci zmienionej choćby czcionki (przerywnik w postaci grafiki moim zdaniem się nie sprawdził), ale ostatecznie pomysł mi się podoba, a wstawki są ciekawym uzupełnieniem tego, co dzieje się w warstwie współczesnej.

No i rozwiązanie zagadki bardzo mi się spodobało - zarówno to, co posłużyło jako wskazówki, jak i to, co w końcu zostało odkryte. Ale o tym ciii...

Fabułę urozmaicają czarno-białe ilustracje wykonane przez Agatę Łankowską, sporadyczne i nieprzytłaczające, a właśnie ciekawie dopełniające całości. I tak jak w poprzedniej recenzji, powtórzę: ta lektura to świetny sposób na zabicie nudy. Rozrywka, która mimochodem wtłacza do głowy nieco historycznej wiedzy, pokazuje, jak fascynujące może być odkrywanie miejsc, w których przebywamy, a przy okazji podkreśla, ile znaczy przyjaźń, współpraca i umiejętność korzystania z umiejętności, jakie mamy. Dobry następca Pana Samochodzika i pożywka dla młodzieży marzącej o emocjonujących przygodach i rozwiązywaniu zagadek.

Autor: Artur Pacuła

Tytuł: Gdzie jest korona cara?

Ilustracje: Agata Łankowska

Wydawca: Oficyna 4eM